Στυλ προσοχής
Στόχος
|
Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για το μοντέλο του στυλ προσοχής του Nideffer και τη σημασία της εκπαίδευσης των νεαρών παικτών να αλλάζουν από το ένα στυλ στο άλλο ανάλογα με τις περιστάσεις |
Η προσοχή είναι μια γνωστική διαδικασία που φιλτράρει τις πληροφορίες μεταξύ του εξωτερικού και του εσωτερικού κόσμου, αποκλείοντας ό,τι δεν είναι σχετικό με τον συγκεκριμένο στόχο της στιγμής. Διαφορετικά, το άτομο θα μπορούσε να κατακλυστεί από τόσες πολλές εισροές και συνεχή ερεθίσματα από τον κόσμο.
Στον τομέα του αθλητισμού, ο R. Nideffer το '70 πρότεινε ένα μοντέλο (που ισχύει ακόμη και σήμερα) που περιλαμβάνει δύο διαστάσεις της προσοχής:
Στον τομέα του αθλητισμού, ο R. Nideffer το '70 πρότεινε ένα μοντέλο (που ισχύει ακόμη και σήμερα) που περιλαμβάνει δύο διαστάσεις της προσοχής:
- Πλάτος, δηλαδή η ποσότητα των πληροφοριών που γίνονται δεκτές από το υποκείμενο,
- Κατεύθυνση, δηλαδή πού εστιάζεται η προσοχή, προς τα μέσα ή προς τα έξω.
Αυτές οι δύο διαστάσεις συνδυάζονται για να δημιουργήσουν τα τέσσερα στυλ προσοχής του Nideffer:
|
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Ικανότητα ταχείας κατανόησης των αλλαγών στο περιβάλλον
|
ΣΤΕΝΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Επικεντρωθείτε σε εργασίες που απαιτούν ακρίβεια
|
|
ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ
Προσοχή στις εσωτερικές σκέψεις, αισθήσεις και συναισθήματα,
τόσο σωματικά όσο και νοητικά |
ΣΤΕΝΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Πνευματικά καθήκοντα που απαιτούν εστιασμένη προσοχή
|
Ο καθένας έχει ένα κυρίαρχο στυλ προσοχής, δηλαδή έναν πιο φυσικό τρόπο εστίασης της προσοχής.
Κάθε άθλημα προτιμά ένα στυλ από ένα άλλο. Για παράδειγμα, ένα άθλημα κλειστών δεξιοτήτων απαιτεί κυρίως ένα ευρύ εσωτερικό στυλ (τεχνική, τακτική, σωματικές αισθήσεις, εσωτερικός διάλογος...), ακόμη και αν μερικές φορές η προσοχή μπορεί να στραφεί προς τα έξω (αντίπαλοι). Η τοξοβολία απαιτεί ένα στενό εξωτερικό στυλ. Τι γίνεται όμως με ένα άθλημα ανοικτών δεξιοτήτων όπως το ποδόσφαιρο;
Ο παίκτης πρέπει να δίνει προσοχή σε διάφορα ερεθίσματα, αλλά όλα εξαρτώνται από τη φάση του παιχνιδιού: κατά τη διάρκεια της επιθετικής φάσης η προσοχή επικεντρώνεται στους διαθέσιμους συμπαίκτες, τους αντιπάλους, το τέρμα των αντιπάλων, τη θέση στον αγωνιστικό χώρο... Έτσι, απαιτείται να έχει ένα ευρύ εξωτερικό στυλ. Πριν εκτελέσετε ένα πέναλτι, είναι προτιμότερο να εστιάζετε στον εσωτερικό κόσμο (ευρεία εσωτερική εστίαση για την παρακολούθηση των σωματικών αισθήσεων, την παροχή ενθάρρυνσης...)- στη συνέχεια η εστίαση μετατοπίζεται προς το τέρμα (στενή εξωτερική εστίαση). Κατά τη διάρκεια μιας μονομαχίας η εστίαση θα είναι στενή. Έτσι, η εστίαση της προσοχής ποικίλλει ανάλογα με τη φάση του παιχνιδιού.
Είναι πολύ σαφές ότι ένας καλός παίκτης πρέπει να μπορεί να αλλάζει από το ένα στυλ στο άλλο ανάλογα με το άθλημα και, μιλώντας για το ποδόσφαιρο ή οποιοδήποτε άλλο άθλημα ανοικτών δεξιοτήτων, ανάλογα με τα συγκεκριμένα αιτήματα της στιγμής.
Το να έχει κανείς ένα κυρίαρχο στυλ προσοχής δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να μάθει να το αλλάζει.
Το να έχει κανείς ένα κυρίαρχο στυλ προσοχής δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να μάθει να το αλλάζει.
Η αλλαγή αυτή δεν είναι αυτόματη. Πρέπει να συνηθίσουν οι παίκτες μας να επικεντρώνονται σε αυτό που είναι σημαντικό σε κάθε στιγμή. Πρέπει να τους ενθαρρύνουμε να κοιτάζουν τους συμπαίκτες τους, να βλέπουν πού βρίσκονται, να νιώθουν τον αντίπαλο να πλησιάζει, να ακούν τον τερματοφύλακα, να παρακολουθούν τις σωματικές και συναισθηματικές αισθήσεις πριν μπουν στον αγωνιστικό χώρο, διατηρώντας την εστίαση σε χρήσιμες σκέψεις.
Οι παίκτες θα πρέπει να ενημερώνονται για αυτά τα διαφορετικά στυλ προσοχής, ώστε να έχουν επίγνωση της κατάστασης και να κατανοούν καλύτερα τι τους ζητάμε για αυτό το άθλημα: προσοχή, προπόνηση, ελαστικότητα.
