Ο αθλητικός προπονητής στην αποκατάσταση του τραυματισμένου παίκτη
Στόχος
Ο ρόλος του αθλητικού γυμναστή περιλαμβάνει συχνά την αποκατάσταση τραυματισμένων παικτών. Ποιο είναι το καθήκον του σε περίπτωση τραυματισμού; |
Ο ρόλος του αθλητικού γυμναστή περιλαμβάνει συχνά την αποκατάσταση τραυματισμένων παικτών. Πρόκειται για ένα έργο που, εκτός του ότι είναι πολύπλοκο από μεθοδολογική άποψη, απαιτεί μια επιπλέον προσοχή και σχετική δέσμευση που είναι εξαιρετικά σημαντική για την επίτευξη της πλήρους αποκατάστασης του αθλητή.
Στο ποδόσφαιρο, οι τραυματισμοί είναι πολύ συχνοί.Η οξεία και η μετα-οξεία φάση παρακολουθούνται γενικά από επαγγελματίες υγείας (ορθοπεδικός, φυσιοθεραπευτής, φυσιοθεραπευτής), ενώ η φάση της ανάρρωσης και της επαναθέρμανσης ανατίθεται στον εκπαιδευτή, ο οποίος σχεδόν πάντα έχει πτυχίο στις κινητικές επιστήμες. Με τον όρο επαναθέρμανση εννοούμε την τελική φάση της διαδικασίας αποκατάστασης μέσω της οποίας ο αθλητής επιτυγχάνει, μέσω ειδικής προπόνησης, την πλήρη αποκατάσταση τόσο των αθλητικών του ικανοτήτων όσο και των αθλητικών δεξιοτήτων που χαρακτηρίζουν το αντικείμενό του.
Σε πιο δομημένους συλλόγους, και ιδίως σε επαγγελματικούς συλλόγους, υπάρχει ένα πρόσωπο που είναι αφιερωμένο σε αυτό το έργο. Σε μικρότερους συλλόγους, από την άλλη πλευρά, το έργο αυτό ανατίθεται σχεδόν πάντα στον αθλητικό προπονητή της ομάδας.
ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΚΆΝΕΤΕ ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΏΝ: ΨΥΧΟΛΌΓΟΣ Ή ΓΥΜΝΑΣΤΉΣ;
Καλούμενος να φροντίσει τους αθλητές που πρέπει να αναρρώσουν μετά από έναν τραυματισμό, ο προπονητής βρίσκεται αντιμέτωπος με μια διαφορετική κατάσταση από τη συνηθισμένη που αποσκοπεί στο να φέρει την ομάδα στον ανταγωνιστικό αγώνα στην καλύτερη δυνατή αθλητική κατάσταση.
Όταν, από την άλλη πλευρά, πρέπει να ασχοληθεί με την αποκατάσταση ενός τραυματισμένου παίκτη, ο προπονητής, εκτός από την αλλαγή προγραμμάτων και μεθόδων, πρέπει να αντιμετωπίσει ένα επιπλέον καθήκον: να προσφέρει επαρκή ψυχολογική υποστήριξη στον παίκτη, ο οποίος, με κόπο και συχνά με άγχος, πρέπει να συμμετάσχει σε μια ολόκληρη σειρά λειτουργικών ασκήσεων προκειμένου να ανακτήσει το συντομότερο δυνατό την πλήρη αγωνιστική του ικανότητα.
Η ψυχολογική υποστήριξη και συνοδεία από τον προπονητή είναι τόσο πιο απαραίτητη όσο πιο σοβαρός είναι ο τραυματισμός του παίκτη. Στην πραγματικότητα, ένας τραυματισμός μέσης ή υψηλής σοβαρότητας προκαλεί πάντα ένα εσωτερικό ψυχολογικό τραύμα στον αθλητή εκτός από τη σωματική βλάβη. Αυτό μπορεί να είναι πιο έντονο στην περίπτωση ενός σοβαρού τραυματισμού (κάταγμα, ρήξη συνδέσμων, ηπαλγία κ.λπ.) και σταδιακά λιγότερο έντονο στην περίπτωση ενός ελαφρού τραυματισμού (σύσπαση, τράβηγμα, ελαφρύ διάστρεμμα κ.λπ.).
Στο υποκείμενο, ο τραυματισμός μπορεί να προκαλέσει ψυχολογικές επιπτώσεις όπως:
- καταθλιπτική αντίδραση μετά το συμβάν
- ο φόβος ότι δεν θα επιστρέψει όπως πριν
- ο φόβος ότι θα πληγωθεί ξανά
- το αίσθημα σωματικής ευθραυστότητας
- η αντίληψη της απόστασης, ή μερικές φορές της εγκατάλειψης, από την υπόλοιπη ομάδα.
Αυτά τα ψυχολογικά αντανακλαστικά συχνά παραμένουν σιωπηλά κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, για να εμφανιστούν μόνο όταν ο αθλητής πρόκειται να αντιμετωπίσει τη φάση της επανένταξης.
ΠΟΙΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΈΣ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΥΙΟΘΕΤΗΘΟΎΝ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΘΕΊ Η ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΊΚΤΗ;
Εκτός από το σώμα, επομένως, ο εκπαιδευτής πρέπει απαραιτήτως να δίνει προσοχή στις ψυχολογικές εμπειρίες του τραυματία. Ποιες είναι λοιπόν οι πιο αποτελεσματικές στάσεις που μπορεί να υιοθετήσει για να βοηθήσει τον παίκτη να αντιμετωπίσει την επανεκπαίδευση και τους ψυχολογικούς μηχανισμούς που μπορεί να την εμποδίσουν; Ακολουθούν ορισμένες προτάσεις:
- Είναι σημαντικό ο προπονητής να δημιουργήσει πρώτα απ' όλα μια ενσυναισθητική επαφή με τον αθλητή μέσω μιας αρχικής συνέντευξης για να τον γνωρίσει και να διερευνήσει τις συναισθηματικές επιπτώσεις που έχει προκαλέσει ο τραυματισμός. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να υιοθετηθεί η "ενεργητική ακρόαση", δηλαδή η ακρόαση που παρακινεί τον αθλητή να αφηγηθεί ελεύθερα την ιστορία του, αποφεύγοντας, για το σκοπό αυτό, την έκφραση άμεσων αξιολογήσεων ή κρίσεων κάθε είδους σε σχέση με όσα έχει εκδηλώσει. Στην πραγματικότητα, ο στόχος είναι να γίνει αντιληπτό από τον αθλητή ένα έντονο ενδιαφέρον όχι μόνο από την άποψη της αποκατάστασης, αλλά και από την ανθρώπινη άποψη.
- Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτής θα πρέπει να προσπαθήσει να ενθαρρύνει τη συνεργασία του αθλητή μέσω μιας λεπτομερούς περιγραφής του προγράμματος εργασίας που θα αντιμετωπιστεί από κοινού, των ενδιάμεσων στόχων που θα επιδιωχθούν και των παραμέτρων που θα ληφθούν υπόψη για την αξιολόγηση της προόδου. Αυτό θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του παίκτη, κάνοντάς τον να αισθάνεται ότι είναι ο πλήρης πρωταγωνιστής της αποκατάστασής του και όχι ένας παθητικός χρήστης.
- Προκειμένου να προκληθεί ενεργός συμμετοχή, μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να εισαχθεί ένα μικρό ημερολόγιο στο οποίο ο αθλητής θα σημειώνει, από συνεδρία σε συνεδρία, τις βελτιώσεις, τα συναισθήματα ή τις δυσκολίες που βιώνει. Αυτό θα βελτιώσει την ικανότητά του για αυτοπαρατήρηση, η οποία θα είναι επίσης χρήσιμη όταν αντιμετωπίζει τον προπονητή πριν από κάθε συνεδρία.
- Εξαιρετικά σημαντικό είναι το στυλ επικοινωνίας του εκπαιδευτή κατά τη διάρκεια των συνεδριών λειτουργικής αποκατάστασης. Θα πρέπει να είναι μια επικοινωνία γεμάτη θετική ανατροφοδότηση σχετικά με τη δέσμευση, την αντοχή και την προσπάθεια που καταβάλλει ο παίκτης, ενισχύοντας κάθε μικρή βελτίωση και πρόοδο. Αυτό θα συμβάλει στη διατήρηση των κινήτρων σε υψηλά επίπεδα και θα εξισορροπήσει τις στιγμές αποθάρρυνσης που προέρχονται από κάποια προσωρινή οπισθοδρόμηση που μερικές φορές συμβαίνει κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης.
- Τέλος, η προθυμία του εκπαιδευτή να καλωσορίσει τα συναισθήματα και τις σκέψεις που εκδηλώνει ο τραυματίας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αποκατάστασης πρέπει να είναι πάντα παρούσα. Η δυνατότητα να μιλήσει ελεύθερα για ό,τι θετικό ή αρνητικό αισθάνεται σε μια δεδομένη στιγμή, επιτρέπει στο υποκείμενο να ελαφρύνει τις οικείες ανησυχίες του και να διοχετεύσει όλες τις ενέργειές του στη λειτουργική εργασία.
Στο σύνολό τους, αυτές οι μέθοδοι μπορούν να επιτρέψουν στον προπονητή να διαχειριστεί αποτελεσματικότερα το πρόγραμμα επαναθεραπείας του αθλητή, προωθώντας ένα θετικό κλίμα σχέσης μαζί του, βασισμένο σε κοινούς στόχους και ρεαλιστική αισιοδοξία για την πλήρη αποκατάσταση των αθλητικών και αγωνιστικών ικανοτήτων του.